ЧЕЛОВЕК С КИНОАППАРАТОМ: Искусство кинематографии Мурата Алиева

Данный критический анализ посвящен деятельности выдающегося кинооператора-постановщика Мурата Алиева, чье творчество – уникальное свидетельство переплетения нескольких эпох в истории кыргызского кинематографа. Анализируя его работы, автор данной публикации рассматривает вклад и влияние Алиева на советское, постсоветское и современное кыргызское кино. Особое внимание уделено кинематографическому мастерству, художественной инновации и эстетической значимости его работ в контексте эволюции киноискусства Кыргызстана и Центральной Азии.

Исследуя фильмографию Мурата Алиева, включая такие признанные критиками работы, как «Весенняя радуга», «Великий шелковый путь», «Восхождение на Фудзияму», «Курманжан Датка», «Снайперы» и «Келин», в этой статье рассматривается вклад М. Алиева в развитие кинематографа Кыргызстана и Казахстана, а также мастерство визуального нарратива М. Алиева, который проявляется как в движениях камеры, так и в уникальном изображении женщин.

THE ART OF CINEMATOGRAPHY OF MURAT ALIEV

This paper explores the cinematic artistry of Murat Aliev, a luminary and influential director of photography in Kyrgyz and Central Asian cinematography. Focusing on the intersection of Soviet, post-Soviet, and modern independent Kyrgyz and Central Asia cinema, the study delves into Aliev’s groundbreaking visual storytelling techniques and his unique portrayal of women. Through a qualitative content analysis of his notable cinematography, the paper investigates Aliev’s adept use of framing, composition, camera mobility, and lighting techniques, uncovering the distinctive elements that contribute to the lasting impact of his work.

Through an exploration of his filmography, including critically acclaimed works, such as «Kurmanjan Datka,» «Shal,» “Kelin,” «Snipers» and “Spring Rainbow”, this paper examines Aliev’s contribution to the development of cinematography and his mastery of visual techniques, from camera movements to the delicate balance of light and shadows.

КИНОАППАРАТ КӨТӨРГӨН АДАМ: Мурат Алиевдин кинематография искусствосу

Ушул сынчыл анализ чыгармачылыгы Кыргыз кинематографынын тарыхындагы бир нече доордун айкалышуусунун сейрек далили болуп саналган көрүнүктүү кинооператор Мурат Алиевдин чыгармачылыгына арналган. Ушул макала анын эмгектерине талдоо жүргүзүү менен Алиевдин советтик, постсоветтик жана заманбап кыргыз киносуна тийгизген таасирин жана салымын изилдейт. Мында кинематографиялык чеберчиликке, көркөм инновацияга жана анын эмгектеринин Борбордук Азиянын жана Кыргызстандын киноискусствосунун эволюциялык шартындагы эстетикалык маанилүүлүгүнө өзгөчө көӊүл бурулган.

Мурат Алиевдин кинооператор катары киносынчылар жактырган «Жазгы күн желеси», «Улуу жибек жолу», «Фудзиямадаагы кадыр түн», «Курманжан Датка», «Көзгө атарлар», «Келин» сыяктуу эмгектерин кошуп фильмографиясына изилдөө жүргүзүү менен ушул макалада М. Алиевдин Кыргызстан менен Казакстандын кинематографын өнүгүшүнө кошкон салымы, ошондой эле кинокамера аркылуу жараткан образдары жана аялдын элесин өзгөчө чагылдырууда келип чыккан М.Алиевдин визуалдык чеберчилик баяндоосу каралат.